Jak dobrać odpowiednie oświetlenie do akwarium?

W dzisiejszym wpisie postaramy się rozjaśnić kilka fundamentalnych kwestii, z którymi koniecznie trzeba się zaznajomić przy doborze oświetlenia do akwarium.

Typ oświetlenia

Wśród obecnie dostępnych typów oświetlenia akwariowego znajdują się dwa wiodące największy prym. Są to tradycyjne świetlówki oraz wciąż zyskujące na popularności oświetlenie LED.

Prawdę mówiąc, zarówno dla roślin, jak i dla rybek nie ma żadnego znaczenia źródło światła, a jego parametry. Oba rodzaje oświetlenia są w stanie emitować niezbędne do fotosyntezy światło. Należy jednak pamiętać, że świetlówki w przeciwieństwie do oświetlenia LED emitują zbędną energię cieplną, dlatego ich odległość od tafli wody musi być nieco większa niż w przypadku konkurencyjnego oświetlenia LED. Następstwem zwiększonej odległości w przypadku świetlówek jest ryzyko emitowania strumienia światła o niedostatecznym natężeniu. Problem ten można na szczęście w prosty sposób rozwiązać przy pomocy odbłyśników, które skupiają rozpraszane na boki światło. Kwestie związane z parametrami emitowanego światła nie różnią się zbytnio w przypadku obu typów oświetleń. Co zatem decyduje o konkurencyjności obu rozwiązań? Oszczędność.

Oświetlenie LED akwarium cechuje zdecydowanie niższy pobór prądu niż tradycyjne świetlówki, co w dłuższym przedziale czasu w porównaniu do bardziej prądożernych świetlówek daje niemałą różnicę w rachunkach za energię elektryczną. Jednakże decydując się na diodowe oświetlenie musimy liczyć się z inwestycją rzędu kilkuset złotych w zależności od wielkości akwarium. Tymczasem powszechnie stosowane świetlówki T5 oraz T8 to zdecydowanie tańszy zakup.

Reasumując, oba rozwiązania mają swoje plusy i minusy, warto więc ten aspekt dobrze przemyśleć i przeanalizować, którego rozwiązania zalety bardziej do nas przemawiają. Koniec końców oba typy oświetlenia przy odpowiedniej konfiguracji i dopasowaniu do zbiornika spełniają swoją rolę.

Parametry emitowanego światła

Spośród szeregu parametrów na jakie należy zwrócić uwagę przy wyborze oświetlenia bardzo istotnym dla roślin jest wykres widmowy, czyli typ obrazu światła emitowanego przez poszczególne źródła.

Najefektywniejszy rozwój roślin zapewnia widmo, w którym długość fali zawiera się w przedziale 400 nm – 470 nm (barwa niebieska) oraz 620 nm – 720 nm (barwa czerwona). Poprawne wartości tego parametru są kluczowe przy przebiegu procesu fotosyntezy roślin w akwarium.

Drugim, mniej istotnym parametrem jest temperatura barwowa, czyli podawany w Kelvinach (K) wykładnik postrzegania barwy przez ludzkie oko. Jest to jednak parametr, który jest obojętny dla roślin. Ma on jednak znaczenie dla innych mieszkańców akwarium. Zbyt intensywne światło może negatywnie wpływać na przebywające w akwarium ryby, powodując u nich stres. Należy więc dobrać źródło światła, które będzie odpowiednio podkreślać walory estetyczne akwarium jednocześnie nie wpływając negatywnie na jego mieszkańców.

Oszacowanie zapotrzebowania na światło

Zapotrzebowanie na światło zbiornika o konkretnych wymiarach w znacznej mierze determinowane jest tym, jakie rośliny się w nim znajdują. Mogą to być rośliny cieniolubne jak mikrozoria, o umiarkowanym zapotrzebowaniu na światło, jak lotosy czy mchy lub światłolubne, mowa tu przede wszystkim o trawnikach, ludwigiach itd.

Istnieje prosty przelicznik, dzięki któremu można oszacować zapotrzebowanie na światło dzieląc pojemność akwarium (l) przez sumaryczną moc zainstalowanych źródeł światła (W).

Dla zbiorników, których wysokość jest nie większa niż 50cm przy zastosowaniu tradycyjnych świetlówek minimalna ilość światła niezbędna do prawidłowego wzrostu mało wymagających roślin wynosi 0,3W/litr wody, optymalna wartość to 0,5W/litr. Na potrzeby akwariów bogatych w różnorodne rośliny zaleca się by wartość wskaźnika oscylowała pomiędzy 0,6-0,8W/litr wody. Jeśli wysokość akwarium przekracza 50 cm zalecane jest dodatkowe doświetlanie go przy pomocy oświetlenia LED.

Słowem podsumowania, temat oświetlenia akwarium jest bardzo złożony i nie sposób wyczerpać go w jednym wpisie. Jednakże zostały tu zebrane wszystkie niezbędne kwestie, z którymi warto się zaznajomić kiedy staniemy przed wyborem odpowiedniego oświetlenia do naszego akwarium.